( بر اساس آئين نامه شماره 22354 ر و مورخ 2/3/1391)
مقدمه
در اجراي سياست‌هاي حمايت و هدايت استعدادهاي درخشان مصوب جلسه 419 مورخ 22/2/77 شوراي عالي انقلاب فرهنگي و بند 5 بخش ج از ماده 2 قانون اهداف، وظايف و تشكيلات وزارت علوم، تحقيقات و فناوري مصوب جلسه مورخ 18/5/83 مجلس شوراي اسلامي مبني بر برنامه‌ريزي براي شناسايي و حمايت از استعدادهاي درخشان و هدايت آنها به سمت اولويت‌هاي راهبردي كشور در حوزه‌هاي مختلف علوم و نيز در اجراي ماده 18 قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي ايران مبني بر حمايت هاي هدفمند مادي و معنوي از نخبگان و نو آوران علمي و فناوري و به منظور تسهيل ادامه تحصيل برگزيدگان علمي ، آيين‌نامه ذيل تدوين مي‌شود:
مادّة1: به منظور رعايت اختصار، واژه‌هاي زير در اين آيين‌نامه به كار مي‌رود:
وزارت: وزارت علوم، تحقيقات و فنّاوري؛
شوراي هدايت: شوراي هدايت استعداد هاي درخشان وزارت علوم، تحقيقات و فنّاوري؛
سازمان سنجش: سازمان سنجش آموزش كشور؛
دانشگاه: هر يك از دانشگاهها و مؤسسه‌هاي آموزش عالي و پژوهشي كشور است كه طبق مقررات وزارتين علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي فعاليت مي‌كنند؛
دوره پايين‌تر: دورة تحصيليِ فعلي متقاضي؛
دوره بالاتر: دورة تحصيليِ بلافاصله بعدي متقاضي؛
كميته كارشناسي: كميته كارشناسي مسائل استعدادهاي درخشان مستقر در حوزه معاونت آموزشي وزارت؛
رشته- محل:هر يك از رشته- محل‌هاي مذكور در دفترچة راهنماي انتخاب رشته هاي تحصيلي در سال ورود دانشجو به دانشگاه
ماده 2: افراد مشمول يكي از مفاد اين ماده بدون شركت در آزمون ورودي براي تحصيل در دوره بالاتر توسط سازمان سنجش در دانشگاه ها جايابي مي شوند.
2-1: دوره كارشناسي(پيوسته)
الف- دارندگان نشان طلاي كشوري المپيادهاي دانش آموزي (موضوع مصوبات شوراي عالي انقلاب فرهنگي )، در رشته مرتبط، با معرفي دبيرخانه المپياد،
پ- برگزيدگان رتبه‌هاي اول تا سوم جشنواره‌هاي معتبر علمي ( از قبيل خوارزمي، جوان خوارزمي، رازي و فارابي) در رشته يا گروه آموزشي مرتبط با طرح ابتكاري خود يا زمينه‌اي كه در آن برگزيده شده‌اند، با معرفي دبيرخانة هر يك از جشنواره‌ها با مشاركت حداقل سي و پنج درصد؛
2-2: دوره كارشناسي ارشد
الف- برگزيدگان رتبه‌هاي اول تا پانزدهم نهايي المپيادهاي علمي - دانشجويي براي ورود به همان رشته برگزيده يا رشته هاي مرتبط ، با معرفي دبيرخانه المپياد؛
تبصره 2: سازمان سنجش موظف است حداكثر 20 درصد از ظرفيت دوره كارشناسي ارشد در هر يك از رشته ها را بر اساس اولويت علمي و نتايج كسب شده در المپياد ها ، به برگزيدگان مذكور اختصاص دهد.
ب- دانشجويان نمونه كشوري ( در دوره كارشناسي) با معرفي معاونت دانشجويي وزارت به شرطي كه به لحاظ ميانگين كل همتراز پانزده درصد برتر در بين دانشجويان هم رشته و هم ورودي در دانشگاه متقاضي باشند؛
ت- دانشجويان دوره كارشناسي پيوسته ،كه پس از گذراندن شش نيمسال تحصيلي( با گذراندن حداقل صد واحد درسي) به لحاظ ميانگين كل جزء ده درصد برتر دانشجويان هم رشته و هم ورودي خود باشند و حداكثر در مدت هشت نيمسال تحصيلي دانش‌آموخته شوند ؛
ث- دانشجويان دوره كارشناسي پيوسته ،كه پس از گذراندن شش نيمسال تحصيلي( با گذراندن حداقل صد واحد درسي) به لحاظ ميانگين كل جزء بيست درصد برتر دانشجويان هم رشته و هم ورودي خود بوده و حداكثر در مدت هشت نيمسال تحصيلي دانش‌آموخته شوند و داراي رتبه هاي كشوري زير در آزمون سراسري سازمان سنجش باشند:
1- رتبه زير 100 در گروه آزمايشي رياضي و فيزيك
2- رتبه زير 100 در گروه آزمايشي علوم تجربي
3- رتبه زير 50 در گروه آزمايشي علوم انساني
4- رتبه زير 20 در گروه آزمايشي هنر و زبان
تبصره 3: دانشجويان مندرج در بند "ت" كه در طول شش نيمسال تحصيلي دانش آموخته شوند، با معرفي دانشگاه محل به صورت مازاد بر ظرفيت در دوره بالاتر جايابي خواهند شد.
تبصره 4: اولويت ادامه تحصيل افراد مشمول اين ماده، در همان رشته تحصيلي يا رشته هاي تحصيلي مرتبط با رشته تحصيلي پايين تر متقاضي ( به تشخيص معاونت آموزشي دانشگاه) و دانشگاه محل تحصيل دانشجو است ولي در صورت موافقت دانشگاه پذيرنده ، ادامه تحصيل اين دانشجويان در ساير دانشگاهها بلامانع است.
v لازم به ذكر است طبق مصوبه داخلي كميته استعدادهاي درخشان دانشگاه اصفهان، پذيرش براي مقطع كارشناسي ارشد براساس سهميه 10% برتر صرفاً از دانشگاههاي دولتي صورت مي پذيرد .
توجه: پذيرش از دانش آموختگان ساير دانشگاهها اعم ازغير دولتي، غير انتفاعي،آزاد ، پيام نور، نيمه حضوري ، جامع علمي كاربردي، مجازي ، پژوهشكده ها ، دانشسراها و مراكز آموزش عالي كه زير نظر وزارت علوم تحقيقات و فناوري نمي باشند ومتقاضيان داراي مدرك تحصيلي كارشناسي ناپيوسته انجام نمي گيرد.
تبصره 5: چنانچه طول مدت تحصيل دانشجو به دلايلي خارج از اختيار خود (مانند بيماري، ماموريت والدين يا همسر ، زايمان ) بيش ازمدت مجازمذكور دراين آيين نامه شود، در اين صورت موارد ازسوي معاونت آموزشي دانشگاه مبدأ ، پس از تائيد به دبير خانه شوراي هدايت اعلام مي شود تا پس از بررسي و صورت تاييد نهايي كميته كارشناسي در وزارت بتوانند با رعايت ساير شرايط از تسهيلات مربوط بهره مند شوند.
تبصره 6: محاسبه ده درصد دانشجويان هم رشته و هم ورودي حائز شرايط در هر يك از دوره هاي پايين تر و با لاتر، بر اساس نيمسال ورودي و مجموع ظرفيتهاي دوره روزانه و نوبت دوم (شبانه) محاسبه مي شود.
تبصره7: درصورتي كه درصد محاسبه شده در هر يك از دوره‌هاي تحصيلي پايين‌تر يا بالاتر عدد صحيحي نباشد، گردشدة آن عدد با تقريب اضافي ملاك عمل خواهد بود.
تبصره 8: ظرفيت پذيرش افراد مشمول اين ماده مازاد بر ظرفيت پذيرش دانشجو در هر رشته- محل (مندرج در دفترچة راهنماي انتخاب رشته هاي تحصيلي) است.
تبصره 9: برگزيدگان علمي در رشته هايي كه برنامه درسي آنها طبق مصوبه شوراي عالي برنامه ريزي دوره كارشناسي پيوسته براي نه نيمسال تحصيلي تدوين و تصويب شده است مي توانند از تسهيلات مربوط بهره مند شوند.
تبصره 10: براي طرح هاي بزرگ و راهبردي پس از ارزيابي و تأييد معاونت پژوهشي و فناوري وزارت متبوع ، درصد مذكور در بندهاي " پ" 2-1 و 2-2 اين ماده ،با پيشنهاد مرجع برگزار كننده جشنواره و تأييد كميته كارشناسي قابل كاهش است .
ماده 3: سازمان سنجش ملزم است علاوه بر ظرفيت اصلي مندرج در دفترچه آزمون، حداكثر بيست درصد از ظرفيت و پذيرش ( ده درصد از برگزيدگان علمي همان دانشگاه و ده درصد از ساير دانشگاه ها) هر يك از رشته هاي دوره بالاتر موجود را به برگزيدگان علمي دوره پايين تر اختصاص دهد.
ماده 4: ادامه تحصيل افراد مذكور در ماده 2 ( بارعايت شرايط مندرج در هر بند ) در دوره هاي تحصيلي بالاتر در دانشگاههاي دولتي ( در دوره هاي روزانه يا شبانه) به صورت رايگان و مانند دانشجويان دوره روزانه است و دانشگاه ها مجاز به دريافت شهريه از دانشجويان مذكور نيستند.
ماده 5: افراد مشمول ماده 3 آيين نامه ميتوانند تا يكسال پس از دانش آموختگي و صرفاً براي يكبار در هر دوره تحصيلي از تسهيلات مربوط بهره مند شوند.
ماده 6: دانشگاه هاي ملزم هستند با رعايت شرايط مندرج در اين آيين نامه نسبت به اعلام اسامي دانشجويان متقاضي پذيرش بدون آزمون به سازمان سنجش، قبل از شروع نيمسال تحصيلي هفتم اقدام كنند و سازمان سنجش موظف است همراه با پذيرفته شدگان آزمون سراسري سال بعد ، اسامي نهايي پذيرفته شدگان را به دانشگاه ها اعلام كند.
ماده 7: دانش آموختگان دوره كارشناسي ارشد و يا دانشجوياني كه تا تاريخ 31/6/1392 فارغ التحصيل مي شوند؛ تا پنج سال پس از سال ورود به مقطع ارشد در صورتي كه به لحاظ ميانگين كل دوره با احتساب نمره پايان نامه (دفاع از پايان نامه با درجه عالي نمره 19 به بالا) جزو رتبه هاي اول تا سوم دانشجويان هم رشته و هم ورودي خود در مجموع هر دو شيوه آموزشي(آموزشي و پژوهشي،آموزش محور) باشند در صورت داشتن يكي از شرايط زير، بدون شركت در آزمون كتبي نيمه متمركز دوره دكتراي تخصصي، مي تواننداز سوي سازمان سنجش در قالب چند برابر ظرفيت به گروههاي آموزشي مربوطه در دانشگاهها معرفي شوند.
(دانشجوياني كه هنوز موفق به دفاع پايان نامه نشده اند در حال حاضر بدون احراز پايان نامه بايد رتبه 1 تا 3 را داشته باشند و در شهريور ماه با محاسبه مجدد نمره پايان نامه در صورت عدم احراز رتبه 1 تا 3 از گردونه دانشجويان استعدادهاي درخشان خود به خود خارج مي شوند.)
الف) داراي حداقل دو مقاله مستخرج از پايان نامه، پذيرفته شده يا چاپ شده در مجلات علمي – پژوهشي با نمايه معتبر ملي يا بين المللي ؛ يا يك مقاله مستخرج از پايان نامه، پذيرفته شده يا چاپ شده در مجلات علمي – پژوهشي با نمايه معتبر ملي يا بين المللي و يك مقاله غير مستخرج پذيرفته يا چاپ شده درمجلات علمي – پژوهشي با نمايه معتبر ملي يا بين المللي
الف-1 دانش آموختگان شيوه آموزش محور داراي حداقل سه مقاله پذيرفته شده يا چاپ شده در مجلات علمي پژوهشي با نمايه معتبر ملي يا بين المللي
ب) دانشجويان نمونه كشوري در دوره كارشناسي ارشد داراي حداقل يك مقاله مستخرج از پايان نامه، پذيرفته شده يا چاپ شده در مجلات علمي – پژوهشي با نمايه معتبر ملي يا بين المللي ،
پ) رتبه اول المپيادهاي علمي – دانشجويي يا آزمون سراسري كارشناسي ارشد داراي حداقل يك مقاله مستخرج از پايان نامه ، پذيرفته شده يا چاپ شده در مجلات علمي – پژوهشي با نمايه معتبر ملي يا بين المللي ،
ت) دانش آموخته رتبه اول در دو دوره كارشناسي و كارشناسي ارشد داراي حداقل يك مقاله مستخرج از پايان نامه، پذيرفته شده يا چاپ شده در مجلات علمي – پژوهشي با نمايه معتبر ملي يا بين المللي ،
ث) دارندگان نشان طلاي كشوري المپيادهاي دانش آموزي ( موضوع مصوبات شوراي عالي انقلاب فرهنگي) داراي حداقل يك مقاله مستخرج از پايان نامه، پذيرفته شده يا چاپ شده در مجلات علمي – پژوهشي با نمايه معتبر ملي يا بين المللي ،
ج- دانشجويان مندرج در بند"ث" بخش 2-2 ماده 2 داراي حداقل يك مقاله مستخرج از پايان نامه، پذيرفته شده يا چاپ شده در مجلات علمي - پژوهشي با نمايه معتبر ملي يا بين المللي ،
چ) رتبه‌هاي اول تا سوم نهايي جشنواره‌هاي معتبر علمي ( از قبيل خوارزمي، جوان خوارزمي، رازي و فارابي) در دوره كارشناسي ارشد با مشاركت حداقل سي و پنج درصد ، داراي حداقل يك مقاله مستخرج از پايان نامه پذيرفته شده يا چاپ شده در مجلات علمي – پژوهشي با نمايه معتبر ملي يا بين المللي ؛
تبصره 1: پذيرش نهايي داوطلبان دوره دكتري منوط به ظرفيت هاي موجود و كسب امتيازات لازم در جلسه مصاحبه علمي كه توسط گروه تخصصي مربوطه برگزار خواهد شد، مي باشد.